Giáo án Hồn Trương Ba da hàng thịt giúp HS hiểu và lí giải được hoàn cảnh sáng tác có tác động và chi phối như thế nào tới nội dung tư tưởng của tác phẩm.

Tham khảo: Giáo án Thực hành về hàm ý ngữ văn 12 chi tiết nhất

A. VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT

I. Tên bài học : Hồn Trương Ba, da hàng thịt

II. Hình thức dạy học : DH trên lớp.

III. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

1/Thầy

-Giáo án

-Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi

-Tranh ảnh về nhà văn, hình ảnh, trích đoạn vở kịch do Nhà hát kịch Trung ương dàn dựng;

-Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp

-Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà

2/Trò

-Đọc trước ngữ liệu trong SGK để trả lời câu hỏi tìm hiểu bài

-Các sản phẩm thực hiện nhiệm vụ học tập ở nhà (do giáo viên giao từ tiết trước)

-Đồ dùng học tập

B. NỘI DUNG BÀI HỌC

Hồn Trương Ba, da hàng thịt

C. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức : ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

a/ Nhận biết: HS nhận biết, nhớ được tên tác giả và hoàn cảnh ra đời của các tác phẩm.

b/ Thông hiểu: HS hiểu và lí giải được hoàn cảnh sáng tác có tác động và chi phối như thế nào tới nội dung tư tưởng của tác phẩm.

c/Vận dụng thấp: Viết đoạn văn phân tích nghĩa hàm ý của một số lời thoại hay trong vở kịch;

d/Vận dụng cao:

– Vận dụng hiểu biết về tác giả, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm để phân tích giá trị nội dung, nghệ thuật của vở kịch.

2. Kĩ năng :

a/ Biết làm: bài nghị luận về một đoạn trích kịch, về 1 ý kiến bàn về văn học;

b/ Thông thạo: các bước làm bài nghị luận văn học

3.Thái độ :

a/ Hình thành thói quen: đọc hiểu văn bản kịch hiện đại;

b/ Hình thành tính cách: tự tin , sáng tạo khi tìm hiểu văn bản kịch hiện đại;

c/Hình thành nhân cách:

-Biết nhận thức được ý nghĩa của kịch hiện đại Việt Nam trong lích sử văn học dân tộc

-Biết trân quý những giá trị sống mà vở kịch đem lại

-Có ý thức tìm tòi về thể loại, từ ngữ, hình ảnh trong kịch hiện đại Vcủa Lưu Quang Vũ.

4. Những năng lực cụ thể học sinh cần phát triển: ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

– Năng lực thu thập thông tin liên quan đến kịch hiện đại của Lưu Quang Vũ- Năng lực đọc – hiểu các tác phẩm kịch hiện đại Việt Nam.

– Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về kịch văn học.

– Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về giá trị tư tưởng và nghệ thuật của đoạn trích vở kịch;

– Năng lực phân tích, so sánh quan niệm sống của 2 nhân vật Hồn Trương Ba và Đế Thích trong đoạn trích vở kịch;

– Năng lực tạo lập văn bản nghị luận văn học;

– Năng lực chuyên biệt: đọc kịch, sân khấu hoá.

D. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC BÀI HỌC

1. KHỞI ĐỘNG ( 5 phút) ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

Hoạt động của Thầy và trò

Chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt, năng lực cần phát triển

– GV giao nhiệm vụ:
+Trình chiếu tranh ảnh, cho hs xem tranh ảnh (CNTT)
+Chuẩn bị bảng lắp ghép
* HS:
+ Nhìn hình đoán tác giả Lưu Quang Vũ
+ Lắp ghép tác phẩm với tác giả
+ Cho HS xem một đoạn video: Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ để lại – HS thực hiện nhiệm vụ:
– HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: Từ đó, giáo viên giới thiệu Vàobài: Lưu Quang Vũ được biết đến với tư cách nhà thơ. Nhưng gây tiếng vang và được đặc biệt hâm mộ là với tư cách một nhà viết kịch tài ba. Những năm tám mươi, kịch của Lưu Quang Vũ đã chiếm lĩnh sàn diễn của rất nhiều nhà hát, công chúng náo nức đến với ánh đèn sân khấu.Hiện tượng Lưu Quang Vũ là sự thăng hoa của tài năng nghệ sĩ cùng không khí sôi động của xã hội Việt Nam những năm 80 TKXX và tình thần nhân văn, dân chủ trong đời sống văn học lúc bấy giờ. Hồn Trương Ba, da hàng thịt là một trong số rất nhiều những vở kịch nổi tiếng của nhà viết kịch tài ba này. Vở kịch mang ý nghĩa phê phán và tinh thần nhân văn sâu sắc. Trích đoạn SGK là cảnh tư tưởng của vở kịch và tài dựng cảnh, dựng đối thoại của ngòi bút Lưu Quang Vũ.

– Nhận thức được nhiệm vụ cần giải quyết của bài học. – Tập trung cao và hợp tác tốt để giải quyết nhiệm vụ. – Có thái độ tích cực, hứng thú.

2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC( 70 phút) ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

Hoạt động của GV – HS	Kiến thức cần đạt
Thao tác 1: Tổ chức tìm hiểu tác giả, tác phẩm 1. GV yêu cầu 1 HS đọc phần Tiểu dẫn (SGK) và nêu những ý chính về tác giả Lưu Quang Vũ GV nhận xét đồng thời mở rộng một số vấn đề. 2. GV hướng dẫn HS nêu những ý chính về vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt và vị trí của đoạn trích học. 1 HS đọc phần Tiểu dẫn (SGK) và nêu những ý chính về tác giả Lưu Quang Vũ HS nêu những ý chính về vở kịch Hồn Trương Ba da hàng thịt và vị trí của đoạn trích học. + Truyện dân gian gây kịch tính sau khi Hồn Trương Ba nhập vào xác anh hàng thịt dẫn tới “vụ tranh chấp” chồng của hai bà vợ phải đưa ra xử, bà Trương Ba thắng kiện được đưa chồng về. Lưu Quang Vũ khai thác tình huống kịch bắt đầu ở chỗ kết thúc của tích truyện dân gian. Khi hồn Trương Ba được sống “hợp pháp” trong xác anh hàng thịt, mọi sự càng trở nên rắc rối, éo le để rồi cuối cùng đau khổ, tuyệt vọng khiến Hồn Trương Ba không chịu nổi phải cầu xin Đế Thích cho mình được chết hẳn.	I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả Lưu Quang Vũ (1948 – 1988) là một tài năng đa dạng nhưng kịch là phần đóng góp đặc sắc nhất. Ông được coi là một trong những hiện tượng đặc biệt của sân khấu, một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của văn học Việt Nam hiện đại. 2. Vở kịch Hồn Trương Ba, da hàng thịt: + Vở kịch được Lưu Quang Vũ viết vào năm 1981, được công diễn vào năm 1984. + Từ một cốt truyện dân gian, tác giả đã xây dựng thành một vở kịch nói hiện đại, đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ có ý nghĩa tư tưởng, triết lí và nhân văn sâu sắc. 3. Đoạn trích là phần lớn cảnh VII. Đây cũng là đoạn kết của vở kịch, đúng vào lúc xung đột trung tâm của vở kịch lên đến đỉnh điểm. Sau mấy tháng sống trong tình trạng “bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo”, nhân vật Hồn Trương Ba ngày càng trở nên xa lạ với bạn bè, người thân trong gia đình và tự chán ghét chính mình, muốn thoát ra khỏi nghịch cảnh trớ trêu.
Thao tác 1: GV hướng dẫn HS đọc phân vai thểhiện tính cách, tâm trạng của mỗi nhân vật và xung đột kịch. – GV tổ chức cho HS tìm hiểu, thảo luận phần đầu của đoạn trích theo một số câu hỏi: + Cuộc đối thoại giữa hai nhân vật Hồn –Xác bắt đầu trong hoàn cảnh tình huống nào? +Thái độ và lí lẽ của Hồn Trương Ba như thế nào? Vì sao càng lúc Hồn càng tỏ ra yếu ớt trong việc phản bác lại Xác và cuối cùng, gần như chịu thua Xác? HS đại diện nhóm trả lời với kết quả mong đợi: + Xác đã đưa ra những bằng chứng mà hồn cũng phải thừa nhận: o Cái đêm khi ông đứng cạnh vợ anh hàng thịt với “tay chân run rẩy”, “hơi thở nóng rực”, “cổ nghẹn lại” o Đó là cảm giác “xao xuyến” trước những món ăn mà trước đây hồn cho là “phàm”. o Đó là cái lần ông tát thằng con “tóe máu mồm máu mũi”,… + Xác biết rõ những cố gắng của Trương Ba là vô ích nên đã cười nhạo cái lí lẽ mà hồn đưa ra để ngụy biện “Ta vẫn có một đời sống riêng: nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn,…”. + Xác lên mặt dạy đời, chỉ trích, châm chọc: tuyên bố sức mạnh âm u, đui mù ghê gớm của mình. + Xác còn ve vãn hồn thoả hiệp vì: “chẳng còn cách nào khác đâu”, “cả hai đã hoà nhau làm một rồi” + Trước những “lí lẽ đê tiện” của xác: o Ban đầu, hồn Trương Ba nổi giận, khinh bỉ, mắng xác thịt hèn hạ o Sau đó, hồn ngậm ngùi thấm thía nghịch cảnh của mình nên chỉ nói những lời thoại ngắn với giọng nhát gừng kèm theo những tiếng than, tiếng kêu. o Cuối cùng, hồn đành phải nhập trở lại vào xác trong sự tuyệt vọng. +Thái độ và lí lẽ của Xác hàng thịt trong cuộc tranh biện với Hồn Trương Ba? + Chiến thắng tạm thời của Xác, thất bại tạm thời của Hồn có ý nghĩa ẩn dụ như thế nào? + Trong vai nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, anh ( chị) hãy phát biểu với người đọc ý tứ sâu xa tác giả kích bản muốn gửi gắm qua màn đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng thịt? Thao tác 2: Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba với những người thân -Qua lớp kịch hồn Trương Ba và gia đình (vợ, con, cháu), anh (chị) nhận thấy nguyên nhân nào đã khiến cho người thân của Trương Ba và cả chính Trương Ba rơi vào bất ổn và phải chịu đau khổ? Trương Ba có thái độ như thế nào trước những rắc rối đó? HS trả lời cá nhân : – Căn cứ vào những lời thoại, em hãy hình dung và miêu tả lại tâm trạng, cảm xúc của Hồn Trương ba khi nhận được những câu trả lời từ phía người thân? HS trả lời cá nhân với kết quả mong đợi: + Ông đau khổ, tuyệt vọng khi vì ông mà tất cả những người thân phải đau đớn, bàng hoàng, bế tắc, vì ông mà nhà cửa tan hoang. + Ông thẫn thờ, ôm đầu bế tắc, cầu cứu cháu gái, run rẩy trong trong nỗi đau, nhận thấy: “Mày đã thắng thế rồi đấy, cái thân xác không phải của ta ạ…” + Đặt những câu hỏi mang tính tự vấn: “Nhưng có thật là không còn cách nào khác? Có thật không còn cách nào khác?” + Khẳng định dứt khoát: “Không cần đến cái đời sống do mày mang lại! Không cần!”. GV bình thêm: − Cái quý nhất của con người là cuộc sống. Nhưng không phải bất cứ cách sống, kiểu sống nào. Sống mà đánh mất bản thân, sống giả dối với người và với mình, sống như hồn Trương Ba đang sống, thì thà chết còn hơn! nhưng cũng phải trải nghiệm vài tháng trong cảnh sống bi hài bi đát ấy, hồn Trương Ba mới thức nhận được điều này. Và ông quyết định gọi mời Đế Thích xuống trần để thực hiện quyết định của mình. Thao tác 3: Cuộc đối thoại của Trương Ba với Đế Thích – Em hãy lựa chọn và phân tích 3 lời thoại của nhân vật Trương Ba thể hiện rõ nhất sự giác ngộ từ khi gặp Đế Thích? GV định hướng, gợi mở, bổ sung và chốt lại. -Hãy chỉ ra sự khác nhau trong quan niệm của Trương Ba và Đế Thích về ý nghĩa sự sống. Theo anh (chị), Trương Ba trách Đế Thích, người đem lại cho mình sự sống (Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!) có đúng không? Vì sao? Màn đối thoại giữa Trương Ba và Đế Thích toát lên ý nghĩ gì? – Khi Trương Ba kiên quyết đòi trả xác cho hàng thịt, Đế Thích định cho hồn Trương Ba nhập vào cu Tị, Trương Ba đã từ chối. Vì sao? – Chỉ với 3 lời thoại, hồn Trương ba đã trở lại là mình nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn để rồi dẫn đường cho những quyết định đau đớn, nghiệt ngã nhưng sáng suốt và tất yếu. Quyết định đó là gì? Trước khi đi đến quyết định này, tác giả đã đặt nhân vật của mình trước những lựa chọn nào? Nếu là Trương Ba, em có làm như vậy không? Thao tác 4: Tìm hiểu đoạn kết GV hướng dẫn HS tìm hiểu ý nghĩa đoạn kết của vở kịch. – HS nghiên cứu kĩ các lời thoại và phát biểu ý kiến cá nhân đồng thời tranh luận nếu thấy cần thiết. HS chỉ ra hàm ý cuộc đối thoại HS tái hiện tác phẩm để trả lời, có thể chưa đồng tình với lựa chọn của Trương Ba. HS tìm hiểu ý nghĩa đoạn kết của vở kịch. HS tự tổng kết.	II/ ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Cuộc đối thoại giữa hồn trương Ba và xác anh hàng thịt: – Do sự vô tâm và tắc trách của Nam Tào, Trương Ba phải chết một cách vô lí, Nam Tào sửa sai bằng cách cho hồn Trương Ba sống nhờ thể xác anh hàng thịt. – Linh hồn nhân hậu, trong sạch, bản tính thẳng thắn của Trương Ba dần dần bị xác thịt thô phàm anh hàng thịt sai khiến, bị nhiễm độc. – Ý thức được điều đó, linh hồn Trương Ba dằn vặt, đau khổ: “- Không. Không! Tôi không muốn sống như thế này mãi!” – Hồn Trương Ba quyết định chống lại bằng cách tách khỏi xác để tồn tại độc lập, không còn bị lệ thuộc. – Trong cuộc đối thoại với xác anh hàng thịt, Hồn Trương Ba ở vào thế đuối lí, bất lợi -Ý nghĩa của đoạn đối thoại: + Trương Ba được trả lại cuộc sống nhưng lại là một cuộc sống đáng hổ thẹn vì phải sống chung với sự dung tục và bị sự dung tục đồng hoá. + Tác giả cảnh báo: khi con người phải sống trong dung tục thì tất yếu sẽ bị dung tục ngự trị, lấn át và sẽ tàn phá những gì trong sạch, đẹp đẽ, cao quý trong con người. 2. Cuộc đối thoại giữa hồn Trương Ba với những người thân: – Vợ Trương Ba: + buồn bã, đau khổ vì: “ông đâu còn là ông, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa”. + đòi bỏ đi, nhường Trương Ba cho vợ anh hàng thịt. – Con dâu Trương Ba: + thấu hiểu cho hoàn cảnh trớ trêu của bố chồng: Chị biết ông “khổ hơn xưa nhiều lắm”. + Nhưng nỗi buồn đau trước tình cảnh gia đình khiến chị không thể chịu được: “Thầy bảo con: Cái bên ngoài là không đáng kể, chỉ có cái bên trong, nhưng … mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần…” – Cháu gái Trương Ba: phản ứng quyết liệt và dữ dội + Nó khước từ tình thân: “tôi không phải là cháu ông… Ông nội tôi chết rồi”. + Nó không thể chấp nhận con người đã làm “gãy tiệt cái chồi non”, “giẫm lên nát cả cây sâm quý mới ươm” trong mảnh vườn của ông nội nó. + Nó hận vì ông đã làm gãy nát cái diều khiến cu Tị trong cơn sốt mê man cứ khóc, cứ tiếc, cứ bắt đền. + Với nó, “Ông nội đời nào thô lỗ, phũ phàng như vậy”. Nó xua đuổi quyết liệt: “Ông xấu lắm, ác lắm! Cút đi! Lão đồ tể, cút đi!”.Và Người chồng, người cha, người ông trong sạch, nhân hậu trước đây đã và đang thành một kẻ khác, với những thói hư tật xấu của một tên đồ tể thô lỗ, phàm tục. – Tâm trạng, cảm xúc của Trương Ba: + Ông đau khổ, tuyệt vọng khi vì ông mà tất cả những người thân phải đau đớn, bàng hoàng, bế tắc, vì ông mà nhà cửa tan hoang. + Ông thẫn thờ, ôm đầu bế tắc, cầu cứu cháu gái, run rẩy trong trong nỗi đau, … + Đặt những câu hỏi mang tính tự vấn: … + Khẳng định dứt khoát: … Và Trương Ba cũnh nhận thấy những thay đổi của mình nên đấu tranh quyết liệt để giành giật lại bản thân mình, dẫn tới hành động châm hương gọi Đế Thích. 3. Cuộc đối thoại của Trương Ba với Đế Thích – Hồn TB không chấp nhận cảnh sống bên trong một đằng, một ngoài một nẻo. Ông muốn được sống theo đúng bản chất của mình: “Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”. – Đế Thích khuyên Hồn Trương Ba nên chấp nhận. Hồn Trương Ba kiên quyết chối từ và kêu gọi Đế Thích sửa sai bằng việc làm cho cu Tị sống lại. – Cuộc trò chuyện giữa Hồn Trương Ba với Đế Thích trở thành nơi tác giả gửi gắm những quan niệm về hạnh phúc, về lẽ sống và cái chết. Hai lời thoại của Hồn trong cảnh này có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng: + Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn… +Sống nhờ vào đồ đạc, của cải người khác đã là chuyện không nên, đằng này đến cái thân tôi cũng phải sống nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!. Người đọc, người xem có thể nhận ra những ý nghĩa triết lí sâu sắc và thấm thía qua hai lời thoại này. +Thứ nhất, con người là một thể thống nhất, hồn và xác phải hài hòa. Không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục, tội lỗi. Khi con người bị chi phối bởi những nhu cầu bản năng của thân xác thì đừng chỉ đổ tội cho thân xác, không thể tự an ủi, vỗ về mình bằng vẻ đẹp siêu hình của tâm hồn. +Thứ hai, sống thực sự cho ra con người quả không hề dễ dàng, đơn giản. Khi sống nhờ, sống gửi, sống chắp vá, khi không được là mình thì cuộc sống ấy thật vô nghĩa. Những lời thoại của Hồn Trương Ba với Đế Thích chứng tỏ nhân vật đã ý thức rõ về tình cảnh trớ trêu, đầy tính chất bi hài của mình, thấm thía nỗi đau khổ về tình trạng ngày càng vênh lệch giữa hồn và xác, đồng thời càng chứng tỏ quyết tâm giải thoát nung nấu của nhân vật trước lúc Đế Thích xuất hiện. + Quyết định dứt khoát xin tiên Đế Thích cho cu Tị được sống lại, cho mình được chết hẳn chứ không nhập hồn vào thân thể ai nữa của nhân vật Hồn Trương Ba là kết quả của một quá trình diễn biến hợp lí. Hơn nữa, quyết định này cần phải đưa ra kịp thời vì cu Tị vừa mới chết. Hồn Trương Ba thử hình dung cảnh hồn của mình lại nhập vào xác cu Tị để sống và thấy rõ “bao nhiêu sự rắc rối” vô lí lại tiếp tục xảy ra. Nhận thức tỉnh táo ấy cùng tình thương mẹ con cu Tị càng khiến Hồn Trương Ba đi đến quyết định dứt khoát. Qua quyết định này, chúng ta càng thấy Trương Ba là con người nhân hậu, sáng suốt, giàu lòng tự trọng. Đặc biệt, đó là con người ý thức được ý nghĩa của cuộc sống. Qua màn đối thoại, ta thấy vẻ đẹp tâm hồn của con người trong cuộc đấu tranh chống lại sự dung tục, giả tạo, bảo vệ quyền được sống toàn vẹn, tự nhiên. Đó chính là chất thơ trong kịch của Lưu Quang Vũ 4. Đoạn kết – Lời cuối cùng của Trương Ba: “Tôi vẫn ở đây”. Cái chết không phải là sự ra đi vĩnh viễn. Con người sẽ bất tử với những điều tốt đẹp họ đóng góp cho cuộc đời, sẽ sống mãi trong tâm hồn những người thân yêu. *Không phải mượn thân ai cả, tôi vẫn ở đây, trong vườn cây nhà ta, trong những điều tốt lành của cuộc đời* -Hành động của cái Gái vùi những hạt na xuống đất: Cái chết là điều tự nhiên, cuộc sống vẫn tiếp tục với những thế hệ thay nhau mà lớn khôn. -Kết thức vở kịch, Hồn Trương Ba chấp nhận cái chết, môt cái chết làm sáng bừng lên nhân cách đẹp đẽ của Trương Ba, thể hiện sự chiến thắng của cái thiện, cái đẹp và sự sống đích thực – Màn kết với chất thơ sâu lắng đã đem lại âm hưởng thanh thoát cho một bi kịch lạc quan và truyền đi thông điệp về sự chiến thắng của sự sống đích thực, của chân, thiện, mỹ.
Thao tác 5: Tổ chức tổng kết – GV định hướng cho HS tự tổng kết. Câu hỏi: Cảm nhận khái quát của anh chị sau khi đọc – hiểu đoạn trích HS tìm hiểu, thảo luận phần đầu của đoạn trích theo một số câu hỏi	III/Tổng kết 1) Nghệ thuật – Sáng tạo cốt truyện dân gian – Nghệ thuật dựng cảnh, dựng đối thoại, độc thoại nội tâm. – Hành động của nhân vật phù hợp với hoàn cảnh, tính cách, góp phần phát triển tình huống,… 2) Ý nghĩa văn bản Một trong những điều quý giá nhất của mỗi con người là được sống là mình, sống trọn vẹn với những giá trị mình có và theo đuổi. Sự sống chỉ thật sự có ý nghĩa khi con người được sống trong sự hài hòa tự nhiên giữa thể xác và tâm hồn.

3.LUYỆN TẬP ( 5 phút)

Hoạt động của GV – HS

Kiến thức cần đạt

GV giao nhiệm vụ:
Câu hỏi 1: 1.Thông tin nào sau đây về Lưu Quang Vũ là chưa chính xác?
a. Quê gốc ở Phú Thọ nhưng được sinh ra và tuồi thơ gắn bó với mảnh đất Quảng Nam chưa mưa đã nắng.
b. Từng tham gia quân đội thời kì kháng chiến chống Mỉ.
c. Bắt đầu sáng tác văn chương từ giữa những năm 60 của thế kỉ XX.
d. Đã được tặng Giải Thưởng Hồ Chí Minh về văn học Nghệ thuật năm 2000
Câu hỏi 2: Trước khi đến với kịch, Lưu Quang Vũ chủ yếu sáng tác văn học ở thể loại nào?
a. Truyện ngắn
b. Bút kí.
c. Tiểu thuyết
d. Thơ
Câu hỏi 3: Dựa vào nguyên mẫu hay cốt truyện nào để Lưu Quang Vũ sáng tác”Hồn Trương Ba da hàng thịt”?
a. Tác giả sáng tác hoàn toàn dựa vào sự hư cấu tưởng tượng.
b. Sáng tác dựa vào một câu truyện dân gian.
c. Được sáng tác dựa trên một nguyên mẫu nhân vật lịch sử.
d. Sáng tác dựa vào một cốt truyện của một tác phẩm văn học viết nước ngoài.
Câu hỏi 4: Trong vở kịch “Hồn Trương Ba da hàng thịt”nhân vật chính là cái xác được hồn nhập vào vốn là người làm nghề gì?
a. Làm vườn
b. Buôn bán
c. Đồ tể
d. Thợ mộc
Câu hỏi 5: Đoạn trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Lưu Quang Vũ) thuộc phần nào của vở kịch?
a. Cao trào
b. Thắt nút
c. Phát triển
d. Mở nút
–  HS thực hiện nhiệm vụ:
– HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:

ĐÁP ÁN [1]=’a’ [2]=’d’ [3]=’d’ [4]=’c’ [5]=’a’

4.VẬN DỤNG ( 5 phút) ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

Hoạt động của GV – HS

Kiến thức cần đạt

GV giao nhiệm vụ: “Vợ Trương Ba: Ông ở đâu? Ông ở đâu? (Giữa màu xanh cây vườn, Trương Ba chập chờn xuất hiện.) Trương Ba: Tôi đây bà ạ. Tôi vẫn ở liền ngay bên bà đây, ngay trên bậc cửa nhà ta, trong ánh lửa bà nấu cơm, cầu ao bà vo gạo, trong cái cơi bà đựng trầu, con dao bà giẫy cỏ…Không phải mượn thân ai cả, tôi vẫn ở đây, trong vườn cây nhà ta, trong những điều tốt lành của cuộc đời, trong mỗi trái cây cái Gái nâng niu… (Dưới một gốc cây, hiện lên cu Tị và cái Gái)
Cái Gái: (tay cầm một trái na) Cây na này ông nội tớ trồng đấy! Quả to mà ngon lắm! Ta ăn chung nhé! (Bẻ quả na đưa cho cu Tị một nửa. Đôi trẻ ăn ngon lành. Cái Gái lấy những hạt na vùi xuống đất.)
Cu Tị: Cậu làm gì thế?
Cái Gái: Cho nó mọc thành cây mới. Ông nội tớ bảo vậy. Những cây sẽ nối nhau mà lớn khôn. Mãi mãi…” (Tuyển tập kịch Lưu Quang Vũ, NXB Sân Khấu, Hà Nội, 1994)
Đọc văn bản trên và trả lời các câu hỏi sau :
1. Nêu những ý chính của văn bản?
2. Sự xuất hiện của nhân vật Trương Ba được thể hiện qua những hình thức nào?
3. Xác định các dạng phép điệp trong văn bản và nêu hiệu quả nghệ thuật của các dạng đó ?
4. Việc dùng các từ ngữ: màu xanh, những điều tốt lành của cuộc đời, nâng niu, nối nhau mà lớn khôn, Mãi mãi có hiệu quả diễn đạt như thế nào?
– HS thực hiện nhiệm vụ:
– HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:

Câu 1:Những ý chính của văn bản: Trương Ba lựa chọn cái chết thật. Hồn Trương Ba nhập vào màu xanh cây vườn, trong những điều tốt lành của cuộc đời…
Câu 2 : Sự xuất hiện của nhân vật Trương Ba được thể hiện qua 03 hình thức :
– Qua lời văn: chập chờn xuất hiện. Trương Ba chỉ còn là cái bóng.
– Qua lời Trương Ba: “Tôi vẫn ở liền ngay bên bà đây, ngay trên bậc cửa nhà ta, trong ánh lửa bà nấu cơm, cầu ao bà vo gạo, trong cái cơi bà đựng trầu, con dao bà giẫy cỏ… Không phải mượn thân ai cả, tôi vẫn ở đây, trong vườn cây nhà ta, trong những điều tốt lành của cuộc đời, trong mỗi trái cây cái Gái nâng niu” .
– Qua đối thoại của cái Gái và cu Tị: cây na này ông nội tớ trồng đấy; qua hành động vùi hạt na xuống đất: “Cho nó mọc thành những cây mới. Ông nội tớ bảo vậy. Những cây sẽ nối nhau mà lớn khôn. Mãi mãi”.
3. Các dạng phép điệp trong văn bản : điệp từ ( tôi, bà, đây, trong…), điệp cấu trúc câu ( Ông ở đâu ? trong…bà…, trong vườn…trong những điều…trong mỗi trái cây…). Hiệu quả nghệ thuật: nhấn mạnh và khẳng định : Cái chết không phải là sự ra đi vĩnh viễn. Trương Ba đang sống một cuộc sống khác: sự sống bất diệt trong trái tim những người thân. Con người sẽ bất tử với những điều tốt đẹp họ đóng góp cho cuộc đời, sẽ sống mãi trong tâm hồn những người thân yêu.
4. Việc dùng các từ ngữ: màu xanh, những điều tốt lành của cuộc đời, nâng niu, nối nhau mà lớn khôn, Mãi mãi có hiệu quả diễn đạt : tạo chất thơ sâu lắng đã đem lại âm hưởng thanh thoát cho một bi kịch lạc quan và truyền đi thông điệp về sự chiến thắng của sự sống đích thực, của chân, thiện ,mỹ.

5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG.( 5 phút) ( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

Hoạt động của GV – HS	Kiến thức cần đạt
GV giao nhiệm vụ: + Vẽ bản đồ tư duy bài học + Đóng phân vai một đoạn trong vở kịch – HS thực hiện nhiệm vụ: – HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ:	+ Vẽ đúng bản đồ tư duy + Tổ chức tập luyện và sân khấu hoá một phần vở kịch.

Xem thêm: Giáo án Trả bài làm văn số 5 Ra đề bài viết số 6 ngắn gọn nhất( giáo án hồn trương ba da hàng thịt)

5/5 - (3 bình chọn)

Originally posted 2020-03-22 23:40:27.

Giáo án Hồn Trương Ba da hàng thịt lớp 12 ngắn gọn nhất